داستان تاریخچه سنجش از دور
سلام دوست عزیز
تاریخچه سنجش از دور به بیش از یک قرن می رسد. این کار با عکس برداری هوایی از بالن های طنابی و سپس هواپیما و فضاپیما آغاز شد. ثابت شده که سنجش از دور منبع با ارزش و مطمئنی برای اطلاعات جغرافیایی مختلف است. انواع گوناگون سنجنده های هواییو فضایی تصاویری را تولید کرده اند که در دامنه وسیعی از کاربردها، از پیش بینی هوا و تغییر و تبدیل منابع تا برنامه ریزی سرزمین و دفاع، استفاده شده اند. با تاریخچه سنجش از دور به صورت کلی همراه باشید:
اغلب کاربران GIS هنوز آگاه نیستند که بیشتر داده هایی را که استفاده می کنند، به کمک فناوری سنجش از دور تولید شده یا اطلاعات بیشتری را می توان از این منابع کسب نمود.
خانم اولن پرویت (Evelyn Priutt)، دانشمند شاغلدر دفتر تحقیقات دریایی، واژه سنجش از دور را در اواخر دهه ۱۹۵۰ ابداع کرد. تعریف او شامل عکس های هوایی و همچنین تصاویری می شد که با سامانه های سنجنده جدید کسب می شدند. این واژه شامل فرایند مشاهده، اندازه گیری و شناسایی پدیده ها بدون تماس مستقیم با آنهاست. |
تاریخچه سنجش از دور متاثر از توسعه های مختلف در دامنه وسیعی از فناوری های مرتبط به هم بود و بر اساس اهداف اجتماعی، سیاسی و جنبه های مختلف امنیت ملی روز شکل گرفت. توسعه اولیه عکس های هوایی، حالتی از سنجش از دور با عکس برداری هوایی به کمک دوربین های نصب شده بر روی کایت ها و بالن ها شکل گرفت و اغلب ناشی از نیازهای اطلاعاتی نظامی بود. این عکس ها ابتدا در جنگ های داخلی آمریکا به کار رفت. سپس دیده بانی هوایی، به عملیات پیشرفته جمع آوری اطلاعات در طول دو جنگ جهانی تبدیل شد. اطلاعات ارائه شده هواپیماهای شناسایی و سپس فضاپیماها از دیگر سرزمین ها، گواه محکمی بر قابلیت های نظامی هر کشور است.
در اوج جنگ سرد، این داده های سنجش از دور امتحان خود را در جلوگیری از برخوردهایی مانند بحران موشکی کوبا و نگرانی های آمریکا از حمله موشکی اتحاد جماهی شوروی، پس دادند. در حالی که جاسوسی اطلاعات نظامی، برای کسب امتیاز و نتایج مثبت همواره به پنهانکاری وابسته است، عمومی سازی تصاویرسنجش از دور بهره های سیاسی به همراه داشته است.
فراهم سازی دسترسی آزاد به منابع مستقل اطلاعاتی مانند سنجش از دور هم به لحاظ امکان اعتبارسنجی مستقل توانمندی ها و فعالیت های نظامی و هم بررسی های موشکافانه آنها از سوی جامعه جهانی که موجب تغییر اقدامات سیاسی در زمینه هایی همچون آلودگی محیط زیست، نابودی جنگل ها و تخریب زیستگاه های بحرانی می شود، بسیار ارزشمند است. پیشرفت در زمینه های رایانه و فناوری تصویربرداری، تصویربرداری رقومی (Digital) را در دهه ۱۹۷۰ عملی ساخت و به توسعه سامانه های پردازش رایانه ای تصویر منجر شد که خود منابع تصاویر با توان تفکیک زیاد و تجزیه و تحلیل آنها را بهبود بخشید. سنجنده های جدیدی از جمله اسکنرهای چندطیفی، رادار (تشخیص و فاصله یابی رادیویی) و لیدار (تشخیص و فاصله یابی نوری) توسعه یافتند. در دهه ۱۹۹۰ ، ایجاد فناوری پیشرفته موقعیت یابی ماهواره ای (GPS)، ابزارهای اندازه گیری اینرسی، رایانه های پرسرعت، پیشرفت در فتوگرامتری و ارتباطات راه دور، به طور چشمگیری سرعت و صحت کسب تصویر، تجزیه و تحلیل و توزیع آن را افزایش داد. امروزه ماهواره های متعدد غیرنظامی به طور پیوسته از کره زمین تصویربرداری می کنند و دامنه وسیعی از اطلاعات را ارائه می دهند.
سامانه های هوایی بدون سرنشین را می توان برای تصویربرداری آنی و تجاری، استفده از سنجش از دور را در مطبوعات برای گزارش وقایع جهان نیز به طور چشمگیری گسترش داده است. این امر موجب شفاف سازی هر چه بیشتر فعالیت های داخلی بسیاری از ملل نسبت به جامعه جهانی می شود. سنجش از دور نقش بزرگی در توسعه اولیه GIS در دو زمینه ابزاری بعنوان یک منبع اصلی داده و همچنین در زمینه فلسفی، بعنوان حامی دورنمایی از جهانی یکپارچه از پدیده ها و منابع، داشته است.
اولین سامانه های اطلاعات جغرافیایی برای حمایت برنامه ریزی های چند رشته ای و فرایندهای تجزیه و تحلیل طراحی شده بودند، به طوری که بتوان توازن و مبادله های پیچیده زیست محیطی را در فرایند مدیریت منابع وارد کرد. به همین ترتیب، کاربردهای جدید غیرنظامی سنجش از دور برای آماربرداری و پایش منابع طبیعی جهان و تشخیص بلایای طبیعی یا فجایع ناشی از انسان مانند سیل و پخش مواد نفتی، رواج یافتند. در آغاز، داده های پوشش زمین و مدل رقومی ارتفاع متداول ترین نوع داده های سنجش از دور در کاربردهای GIS بودند. علاوهبر این داده ها، امروزه در کاربردهای GIS، از جریان پیوسته داده های مشاهدات زمینی حاصل شده از سنجش از دور برای آماربرداری و پایش منابع و فعالیت های انسانی در مقیاس های محلی تا جهانی، بیشتر استفاده می شود.
اما داستان تاریخچه سنجش از دور را می توان در ۷ دوره بررسی کرد:
۱۸۵۸ – ۱۹۱۸ :عکس برداری هوایی – از کنجاوی تا کاربرد عملی
۱۹۱۸ – ۱۹۳۹ : توسعه کاربردهای غیرنظامی
۱۹۳۹ – ۱۹۴۵ : جنگ جهانی دوم، ضرورت نظامی
۱۹۴۶ – ۱۹۷۱ : ادامه پیشرفت سنجش از دور و معرفی GIS
۱۹۷۲ – ۱۹۸۶ : معرفی مشاهده ماهواره ای زمین
۱۹۸۶ – ۱۹۹۹ : رقابت جهانی، تجاری سازی فزاینده و شبکه ارتباطی جهانی
۱۹۹۹ تاکنون : ارائه تجاری تصاویر با توان تفکیک بسیار زیاد
برای آموزش پردازش تصاویر ماهواره ای از مجموعه بی نظیر ENVI استفاده کنید | کلیک کنید
درباره آسام
آکادمی سامانه اطلاعات مکانی یک مرجع تخصصی و کاربردی برای آموزشهای GIS و RS است.
نوشته های بیشتر از آسام
دیدگاهتان را بنویسید