تعریف نقشه
سلام
در این بخش قصد داریم تعریف را خدمت کاربران آکادمی سامانه اطلاعات مکانی ارائه دهیم.
بطور یقین مردمان نخستین نقشه هایی در ذهن داشته اند و بر اساس آنها محدوده محل زندگی خود را تصور می کرده اند، این گونه نقشه ها نوعی نقشه ذهنی بوده اند که ابتدایی ترین تعریف نقشه است.
هیچ کس به درستی نمی داند که نخستین نقشه چه زمانی و توسط چه کسی تهیه شده است. بنابر نتایج تحقیقات باستان شناسی که از حفاریهای مختلف در مناطق گوناگون بدست آمده است این احتمال وجود دارد که قدیمی ترین نقشه ی معتبر، باقی مانده لوحی از گل رس است که در بابل کشف شده است. این لوح حدود ۴۰۰۰ سال قدمت دارد. همچنین نقشه ی دره نیل در مصر که در آن حدود املاک کشاورزان مشخص شده است، از اولین نقشه های مورد استفاده بشر محسوب می شود.
امروزه استفاده از تصاویر ماهواره ای و رایانه در تهیه و تولید نقشه های دقیق رواج یافته است. (از جمله تکنیک هایی که در این زمینه فعالیت گسترده ای دارند، تکنیک و فن GISاست) پیشرفت و تکامل علم تهیه نقشه (کارتوگرافی) در توسعه و فراگیری علم جغرافیا موثر بوده است. علاوه بر این، در کشورهای مختلف نقشه بعنوان بهترین وسیله برای برنامهریزیهای مورد نیاز فضاهای جغرافیایی در مقیاسهای متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد.
اما تعریف نقشه چیست ؟
نقشه عبارت است از تصویر قائم یا Vertical عوارض سطح زمین بر روی یک صفحه افقی Horizontal که پدیده های سطح زمین در آن به طور یکسان کوچک شده باشند که خود نوعی تصویر افقی است که در آن عوارض مرئی و نامرئی سطح زمین را با دقت هندسی ویژه ای نمایش می دهد.
اما تعریف نقشه از دیدگاهی دیگر
نقشه تصویر افقی و قردادی از یک قطعه زمین یا یک منطقه و یا یک کشور و یا تمامی کره زمین می باشد که به طریق هندسی عوارض موجود در سطح آن را روی یک سطح مستوی و افقی نشان می دهد.
در نگرش دیگر، کلمه Map به معنای نقشه، از کلمه لاتین Mapa به مفهوم پوشش یا لباس گرفته شده و این بدان دلیل است که نقشه های بسیار قدیمی و ابتدایی در هزاران سال قبل بر روی لباس انسان ها و یا پوست حیوانات و گیاهان کشیده می شده است.
نهایتاً در تعریف و مفهوم نقشه، پنج نفر از پژوهشگران برجسته علوم جغرافیایی و کارتوگرافی دانشگاه های آمریکا و کانادا، بیست و چهار تعریف از فرهنگ لغات و لغت نامه های تخصصی در مورد نقشه استخراج کرده اند، در این عمل آنها با سی و هفت اصطلاح مختلف با ترکیبات متنوع برای تعریف نقشه مواجه شده اند، حدود بیست و پنج اصطلاح از هفده تعریف در متون درسی و سی و شش اصطلاح از بیست و شش تعریف در مقالات و نشریات پیدا کرده اند.
بالاخره پژوهندگان کانادایی و آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که نقشه چنان پدیده ای است که چون کسی با آن سر و کار داشته باشد، بازشناختن آن معمولاً آسان است. حال آنکه از راه تعاریف به همین آسانی آن را نمی توان شناخت. اهل فن می دانند که نقشه چیست، اما تعاریف آن چندان روند نیست، هر کس در می یابد که نقشه خود تعریف خویش است و به تعبیر دیگر، نقشه اساس و پایه کلیه تصمیم گیریهای علمی و برنامه ریزیهای عمرانی بوده و لزوم و وجود و تهیه آن بر هیچ کس مبهم و پوشیده نمی باشد.
درباره آسام
آکادمی سامانه اطلاعات مکانی یک مرجع تخصصی و کاربردی برای آموزشهای GIS و RS است.
نوشته های بیشتر از آسام
دیدگاهتان را بنویسید